ترمه: خرید و معرفی انواع ترمه در فروشگاه اینترنتی لوازم دکوراتیو دکوکاف

ترمه یکی از پارچه های بافت سنتی و از محبوب ترین صنایع دستی ایران می باشد. ترمه از الیاف طبیعی مانند ابریشم و پشم ساخته می شود و به دلیل استحکام بالا و هم چنین جزئیات خیره کننده در تمامی دوران های تاریخ بسیار مورد توجه بوده است.

امروزه از ترمه برای انواع رومیزی، خرج کار در لباس ها، کیف و کفش، انواع جعبه و … استفاده می شود. این پارچه با شکوه و زیبا، طرفداران زیادی در سراسر دنیا دارد. و می تواند به عنوان یک هدیه ارزشمند در نظر گرفته شود.

اگر به دنبال آشنایی با انواع ترمه و طرح های مختلف آن هستید با مجله دکوکاف همراه باشید.

آنچه در این مقاله خواهید خواند:

ترمه چیست؟

پیشینه و تاریخچه ترمه بافی

انواع مدل ترمه ایرانی و کشمیری

انواع طرح ترمه

چگونه یک ترمه اصل را تشخیص بدهیم؟

برندهای معتبر ترمه

کاربرد ترمه

انواع رومیزی ترمه

روش نگهداری و استفاده از ترمه

فروشگاه اینترنتی ترمه

ترمه چیست؟

ترمه نوعی پارچه سنتی و با ارزش و از محبوب ترین صنایع دستی ایران به شما می رود. ترمه از الیاف بسیار لطیف و بلند تولید شده و دارای نقش و نگار بسیار متنوع می باشد.

ترمه در نقاط مختلف ایران تولید می شود. اما در بین ترمه های نقاط مختلف، ترمه یزد به زیبایی و مرغوبیت بالا مشهور می باشد. برای ترمه بافی از ابریشم و پشم مرغوب با الیاف بلند استفاده می گردد. این نخ ها با رنگ ها گیاهی و طبیعی که عموما رنگ های سبز، نارنجی، عنابی، مشکی، قرمز  و آبی هستند رنگ رزی می گردند.

از ترمه می توان به عنوان رومیزی، لباس ترمه، کوسن و سایر موارد تزئینی استفاده کرد.

پیشینه و تاریخچه ترمه بافی

ترمه بافی از دوران صفویه در ایران گسترش پیدا کرد. در مورد منشا ترمه بافی اختلاف نظر وجود دارد. بسیاری از افراد اعتقاد دارند که برای اولین بار ترمه در قلب آسیای مرکزی و ارتفاعات کشمیر تولید شد. اما عده ای دیگر معتقدند که بافت ترمه از ایران شروع شده و به کشمیر منتقل شده است.

اما با جرات می توان گفت که ترمه با ذوق و سلیقه ایرانیان ترکیب شده و طرح و بافت کم نظیری در جهان پیدا کرده است. هنر ترمه بافی در دوره شاه عباس صفوی، به اوج شکوفایی خود دست پیدا کرده و اثرات آن هنوز دیده می شود.

در گذشته از روش انگشتی برای تولید نقش های ترمه دست دوز استفاده می شد. اما امروزه از دستگاه های چهاروردی که در نساجی سنتی و شعربافی کاربرد دارند استفاده می گردد.

کارگاه های ترمه بافی در گذشته رواج بسیاری داشته است. اما با گذشت زمان و به روز شدن روش های تولیدی، این کارگاه ها در حال منسوخ شدن می باشد. و تنها در یزد برای حفظ و احیای این هنر زیبا کارگاه های ترمه بافی رواج دارند.

انواع مدل ترمه ایرانی و کشمیری

پارچه ترمه به دلیل محبوبیتی که دارد از تنوع و کاربرد زیادی برخوردار است. به طور کلی می توان انواع ترمه را در فهرست زیر طبقه بندی کرد. این فهرست نشان دهنده کاربرد و یا طرح و رنگ خاص آن نوع ترمه می باشد:

شال چارقدی: ترمه ای که دارای منشا کشمیری می باشد و برای روسری و یا بقچه استفاده می شود.

شال بندی: طرحی دارای کندو زنبور عسل دارد و داخل هر خانه یک طرح گل وجود دارد. از این سبک ترمه نیز بیشتر برای دوخت بقچه و رومیزی استفاده می شود.

شال راه راه: این شال برای سجاف و حاشیه و در گذشته بیشتر استفاده می شده است.

شال اتابکی: از فاخرترین نوع ترمه و با منشا کشمیر می باشد. این نوع ترمه برای بافت نیاز به پشم بسیار لطیف دارد و از قیمت بالایی نیز برخوردار است. از شال اتابکی بیتشر برای دوخت لباس های فاخر و گران قیمت استفاده می گردد.

شال کشمیری: از زیباترین مدل های ترمه ایران و هند می باشد و بیشتر به صورت طرح بته جقه، شاخ گوزنی، نقش درختی، شاه عباسی و کمربندی تزئین می گردد. از شال کشمیری نیز می توان برای دوخت انواع لباس ترمه استفاده کرد.

شال زمردی: نوعی شال کشمیری اعلا و گران قیمت می باشد. که رنگ سبز زمردی آن بسیار شاخص می باشد.

شال رضایی: این شال نیز یکی از مدل های ترمه کشمیری می باشد که نقشه تکراری ندارد و بته های درشت وجه شاخص آن می باشد.

شال امیری: ترمه ای با طرح بته جقه و شاخ گوزنی

شال کرمان: به ترمه های بافت کرمان گفته می شود و رنگ هایی که برای تولید آن استفاده می شود الهام گرفته از طبیعت آن می باشد.

شال یزد: ترمه های تولیدی یزد که اکثر نقش های راه راه یا گل های شاه عباسی دارد.

انواع طرح ترمه

واژه ترمه یک کلمه هندی و به معنای درخت سروی ست که نوک آن بر اثر نسیم خمیده شده است. به همین دلیل نقش هایی که برای بافت ترمه استفاده می شوند به شکل سرو نوک خمیده هستند و به آن ها بوته گفته می شود.

طرح و نقش ترمه اصلی ترین عامل ارزش گذاری آن می باشد. برای طرح اندازی می توان از نقش و نگارهای مختلفی استفاده کرد.

به طور کلی می توان نقش مایه های که برای طرح های ترمه استفاده می شود را به سه دسته نقوش گیاهی، نقوش ترمه تزئینی و نقوش حیوانی تقسیم بندی کرد.

در نقوش ترمه تزئینی از انواع خط به صورت مورب یا منحنی استفاده می شود که شاخ گوزنی از مشهورترین طرح های این دسته می باشد. در نقوش گیاهی، از گل و بته به صورت تک یا دسته گل در طرح ترمه استفاده می شود. در ترمه های کشمیری بیشتر از گل های صفوی الهام گرفته شده است. در نقوش حیوانی نیز، از مرغ و خروس، طوطی و طاووس و یا سایر حیوانات نمادین برای طرح ترمه استفاده می شود.

عمده ترین نقش هایی که برای تولید ترمه استفاده می شوند طرح جقه بته، قاب قرآن، طرح جام، گل شاه عباسی، بته کشمیری، تاجی و … می باشد. که در ادامه توضیح بیشتری درباره آن خواهیم داد.

طرح جقه بته در ترمه

بسیاری از کارشناسان نقوش سنتی بر این باور هستند که طرح جقه بته از سرو ایرانی الهام گرفته شده است. سرو ایرانی از نمادهای زرتشتی می باشد و به عنوان نشانه آزادگی ایرانیان از آن یاد می شود که در طرح بته جقه سر خود را از فروتنی خم کرده است. البته عده ای نیز آن را به آتش به عنوان نماد خرد و حکمت و هم چنین شکست مزدک نسبت می دهند. بر این اساس سرو در دوران مزدکیان نشان آزادگی بوده است. و پس از شکست، مزدک سر خود را به نشانه شرمساری خم کرده و به زیر انداخته است.

طرح بته جقه از اصیل ترین طرح های ایرانی ست و علاوه بر ترمه، در سایر نقوش و بافت های مختلف نیز دیده می شود.

طرح گل شاه عباسی ترمه

گل شاه عباسی گل مقدس در بین ایرانیان قدیم بوده است. و از آن به عنوان نشانه طراوت و هم چنین نماد خورشید در طرح های مختلف استفاده می شد.اصالت این طرح وابسته به دوره هخامنشیان می باشد. اما در دوره شاه عباس صفوی به اوج زیبایی خود دست پیدا کرد. به همین دلیل به عنوان گل شاه عباسی شناخته می شود.

نقوش شاه عباسی در شکل های 4 پر، 5 پر و 6 پر در گردش های ختایی رسم می شود. ختایی در واقع طرح و نقش ها و دسته های باریگ و پیچ گل ها می باشد که نشان دهنده شاخه طبیعی گیاه می باشد.

ترمه یزد اکثرا دارای نقوش راه راه یا دارای شاخه های گل شاه عباسی هستند. این طرح علاوه بر ترمه در طرح بسیاری از فرش های ایرانی مانند فرش نائین دیده می شود.

ترمه طرح بوته خرقه ای

طرح بوته خرقه ای شبیه بته جقه می باشد. ولی نسبت به آن بزرگ تر می باشد. به همین دلیل به آن بوته خرقه گفته می شود. این طرح بیشتر در طرح های کرمان دیده می شود. قد کشیده ای دارد و انحنای به کار رفته در رسم آن کمتر می باشد.

طرح بته ترمه ای در ترمه

بته ترمه ای نیز هم شکل بته جقه ( بته های کاجی شکل) می باشند که به صورت ساده، دو قلو و یا سه قلو بافته می شوند. اندازه این بته ها متوسط می باشد. و در بعضی موارد داخل بته تزئیناتی مانند گل شاه عباسی و گل چند پر نیز به چشم می خورد. بته ترمه از لحاظ ترکیب بندی خاص نقوش بسیار چشم گیر می باشد.

طرح بته کشمیری ترمه

اگر دو بته کوچک و بزرگ در کنار هم قرار گرفته باشند و بته کوچکتر از کنار بته بزرگ بیرون آمده باشد این طرح به بته کشمیری شناخته می شود. بته ها می توانند جدا از هم یا کنار هم، به صورت در هم یا منظم و در ردیف اریب و یک طرفه بافته شوند. در بین آن ها نیز با نقش شکوفه های ریز تزئین می گردد.

چگونه یک ترمه اصل را تشخیص بدهیم؟

ترمه دست بافت و بافته شده با ابریشم اعلا، دارای الیاف طبیعی می باشد. به این معنی که اگر یک نخ از آن جدا شده و سوزانده شود بویی شبیه سوختن مو دارد. اما اگر الیاف انتخابی سریع سوخته شد؛ مانند پلاستیک جمع شده و بویی شبیه به سوختن کاغذ داشت یعنی ترمه با الیاف مصنوعی تولید شده است.

در ترمه های ماشینی، ترمه هایی که از جنس ویسکوز یا ابریشم مصنوعی هستند کاملا نرم و ظریف می باشد. و در مقایسه با سایر الیاف مصنوعی درخشندگی بیشتری دارند.

زبری موجود در ترمه نشان دهنده الیاف مصنوعی آن می باشد. اگر چه ممکن است در ترمه های نرم و لطیف نیز از الیاف دیگر به مقدار کم استفاده شده باشد.

رنگ هایی که در ترمه اصل استفاده می شود کاملا طبیعی می باشد. در نتیجه بودن رنگ های مصنوعی مانند طلایی در ترمه نشان دهنده به کار بردن رنگ های مصنوعی در تولید ترمه می باشد.

ترمه اصل دارای نقوش متراکم می باشد. ترمه اصل متراکم می باشد و به سختی کش می آید. ولی اگر ترمه را از دو طرف کشیدید و زیاد کش آمد نشان دهنده کیفیت پایین آن می باشد.

تراکم ترمه دست دوز در وزن آن نیز موثر است. هر چقدر ترمه متراکم تر باشد میزان استفاده از تار و پود برای تولید آن بیشتر و در نتیجه محصول تولیدی وزن بالاتری خواهد داشت. پس با توجه به سایز و اندازه کلی کالا، ترمه اصل نباید سبک وزن باشد.

علاوه بر مواردی که برای تشخیص تراکم و کیفیت ترمه گفتیم می توانید آن را جلوی نور خورشید قرار بگیرید. ترمه اصل به دلیل تراکم بالا اجازه عبور نور خورشید را از بین تار و پود خود نمی دهد.

ترمه اصل و مرغوب نباید در هنگام شسته شدن پس دهی رنگ داشته باشید. برای اطمینان از اصل بودن می توانید کمی دست تان را خیس کرده و بر روی آن بکشید. نباید حتی ذره ای از رنگ ترمه به دست شما پس داده شود.

یک ترمه دست دوز خوب و مرغوب دارای مغزی دهی مناسب می باشد. در ترمه های نامرغوب عموما از سرمه دوزی، زغره دوزی، توپر دوزی برجسته، یراق دوزی و زرک دوزی استفاده نمی شود.

برندهای معتبر ترمه

ترمه یکی از محبوب ترین هنرهای دستی در ایران می باشد و شهر یزد و ترمه اصفهان در بین تولید کنندگان آن سرآمد است. امروزه برندهای مختلفی برای تولید ترمه فعال هستند و آشنایی با بهترین تولید کنندگان آن می تواند خیال شما را تا حدودی از کیفیت بالای ترمه راحت کند.

معروف ترین ترمه های تولید شده مربوط به برندهای زیر می باشند:

• ترمه حسینی یزد
• ترمه نفیس رضایی
• ترمه سالاری یزد
• ترمه هاشمی

کاربرد ترمه

امروزه از ترمه برای قسمت های مختلف منزل استفاده می شود. می توان از آن برای تولید انواع رومیزی ترمه استفاده کرد؛ یا به عنوان کوسن بر روی مبلمان استفاده کرد.

هم چنین در بسیاری از دکوراسیون های سنتی برای پشتی و زیر انداز از پارچه ترمه استفاده می شود که نمای جذابی به چیدمان می دهد. علاوه بر این می توان از ترمه برای دوخت لباس های خاص، رو تختی، سجاده و جانماز،  انواع بقچه و صندوقچه ، کیف و کفش، پرده و .. نیز بهره برد.

انواع رومیزی ترمه

امروزه یکی از اصلی ترین کاربردهای پارچه ترمه برای رومیزی می باشد. رومیزی ترمه تنوع بالایی دارد. اما باید دقت داشته باشید این سبک رومیزی بیشتر مناسب دکوراسیون های سنتی و نیمه سنتی می باشد.

علاوه بر این در بسیاری از شهرها مانند اصفهان بر روی طرح های ترمه سرمه دوزی و ملیله انجام می شود. که جلوه و زیبایی رومیزی ترمه را دو چندان می کند.

رومیزی ترمه در اشکال مربع، مستطیل و دایره ای تولید می شوند. هم چنین امکان خرید رومیزی ترمه به صورت تکی و مجموعه ای وجود دارد. فروش رومیزی ترمه در اکثر فروشگاه های اینترنتی و حضوری صنایع دستی کشور انجام می شود. اما قیمت رومیزی ترمه یزد بسته به نوع الیاف به کار رفته و نوع کاری که بر روی آن انجام شده است بسیار متفاوت می باشد.

روش نگهداری و استفاده از ترمه

پس از خرید ترمه با کیفیت و مرغوب، نوبت به نگهداری و مراقبت از آن می باشد. ترمه اگر چه پارچه ای ضخیم و مستحکم است اما در برابر نور و رطوبت آسیب پذیر می باشد.

اگر رومیزی ترمه و .. دارید سعی کنید آن را در جایی که در معرض تابش آفتاب است قرار ندهید. تابش آفتاب به مرور زمان باعث رنگ پریدگی آن می گردد.

ترمه به دلیل داشتن ابریشم طبیعی حساس می باشد. به همین دلیل برای شست و شو باید با احتیاط با آن رفتار کرد. بهترین روش شست و شوی ترمه، دادن آن به خشک شویی و یا بخار شویی می باشد. اما اگر اصرار دارید پارچه ترمه خود را در خانه بشویید بهتر است ابتدا آن را در هوای آزاد آویزان کرده و به آرامی به آن ضربه بزنید تا گرد و غبار موجود در آن خارج شود. سپس با آب ولرم و مواد شوینده ملایم ( بدون آنزیم و یا ماده سفید کننده) پارچه ترمه را خیس کنید و بدون چنگ زدن آن را بشویید. پس از اتمام شست و شو و برای خشک کردن، آن را به صورت افقی و در محیط باز خشک کنید. تا الیاف آن دچار مشکل نشود.

اگر لازم بود پارچه ترمه را اتو کنید بهتر است ابتدا یک پارچه نخی تمیز بر روی آن بیندازید. و سپس عمل اتوکشی را انجام دهید.

فروشگاه اینترنتی ترمه

اگر به دنبال مدل ترمه هستید یا می خواهید قیمت ترمه یزد  را بگیرید؛ به جای گشت و گذار در بازار کافی ست در وب سایت دکوکاف جست و جوی کوچکی داشته باشید.

دکوکاف یکی از بهترین فروشگاه اینترنتی لوازم دکوراتیو و صنایع دستی می باشد که می توانید تمامی نیاز خود را برای داشتن یک خانه زیبا یا یک هدیه ماندگار برطرف کنید.

با ما خریدی آسان، مطمئن و با کیفیت را تجربه کنید.