راهنمای کامل استفاده و خرید ظروف چوبی دست ساز مدرن

ظروف چوبی دست ساز یکی از زیباترین وسایلی ست که در دکوراسیون منزل و محیط های مختلف مانند کافه، اداره و .. می توان از آن استفاده کرد. ظروف چوبی به دلیل سبک و ساختار خود با انواع دکوراسیون و چیدمان سازگاری دارند.

از طرفی رنگ چوب از رنگ هایی ست که مغز نسبت به آن واکنش مثبت نشان می دهد و باعث آرامش بیشتر فرد می شود. در فنگ شویی نیز به استفاده از لوازم چوبی توصیه می شود. بر این اساس ظروف چوبی می توانند انرژی های منفی را از محیط دفع کرده و باعث انرژی مثبت شود.

ظروف چوبی دست ساز علاوه بر اینکه جنبه زیبایی و دکوری دارند برای استفاده روزانه و به ویژه پذیرایی نیز بسیار مناسب هستند. اگر به دنبال خرید انواع ظروف چوبی دست ساز هستید با مجله دکوکاف، بهترین فروشگاه اینترنتی لوازم دکوراتیو همراه باشید.

بیشتر بخوانید: ظروف چوبی از کجا بخرم؟

بیشتر بخوانید: ظروف پذیرایی چوبی جدید: معرفی بهترین ظروف چوبی برای پذیرایی

خواص استفاده از ظروف چوبی دست ساز

استفاده از ظروف چوبی دست ساز در کنار زیبایی و به روز بودن این محصولات دارای خواص زیر نیز می باشد:

این ظروف لطیف می باشند. و بر روی سایر ظروف خراش ایجاد نمی کند. برای مثال شما می توانید برای اشپزی از ملاقه های چوبی بدون نگرانی از خراشیدگی روی بدنه قابلمه تفلون یا چدن استفاده کنید.

ظروف چوبی عایق گرما هستند و گرما را به دستان شما منتقل نمی کنند.

با توجه به طبیعی بودن ظروف از رشد میکروب و باکتری بر روی ظروف چوبی جلوگیری می شود. و می توان گفت این ظروف از خواص میکروب کشی و باکتری زدایی برخوردار هستند.

این ظروف بیشتر دست ساز هستند و به عنوان صنایع دستی زیبا و با ارزش محسوب می شوند.

فاقد مواد شیمیایی و عدم انتقال مواد سمی و مضر به غذا

تجدید پذیر بودن و عدم آسیب رساندن به طبیعت

مقاومت بالا و آسیب پذیری پایین

انتقال حس دلپذیر طبیعت

چوب های مورد استفاده در ساخت لوازم و ظروف چوبی دست ساز

برای ساخت وسایل مختلف چوبی می توان از انواع چوب بهره برد. نوعی چوبی که برای ساخت ظروف و وسایل چوبی به کار می رود علاوه بر این که در رنگ محصول اثر می گذارد کیفیت و ویژگی های آن را نیز تغییر می دهد. به همین دلیل نیاز است با توجه به کاربردی که مد نظر دارید از یک چوب طبیعی مناسب استفاده کنید.

چوب گردو از رایج ترین و مرغوب ترین نوع چوب هایی ست که در بازار موجود می باشد. این چوب نیمه سنگین است و در مقابل انواع تنش ها مانند فشار، کشش، خم شدن و رطوبت مقاومت خوبی از خود نشان می دهد. چوب گردو در انواع کارهای هنری مانند خراطی، کنده کاری روی چوب، منبت کاری، ساخت مجمسه و هم چنین ساخت وسایل دکوری و پذیرایی منزل، ساخت ابزار آلات موسیقی، مجسمه های چوبی و ..  استفاده می شود.

چوب آبنوس نسبت به چوب گردو کمیاب تر و گران تر می باشد. این چوب رنگ قهوه ای تیره متمایل به سیاه با بافت متراکم دارد. آفریقا، ماداگاسکار، هند و ژاپن منبع خوبی برای این چوب هستند. غالبا درخت هایی که در مناطق استوایی گرم و مرطوب مانند هند رشد می کنند چوب بهتری دارند. چوب آبنوس به دلیل تراکم بالایی که دارد بر روی آب شناور نمی ماند. هم چنین نسبت به نفوذ آب و حشرات مختلف مانند موریانه کاملا مقاوم می باشد. چوب آبنوس در برابر رطوبت و شرایط جوی از مقاومت بالایی برخوردار است. به همین دلیل برای ساخت مجمسه و وسایل دکوری مختلف استفاده می شود. قیمت چوب آبنوس در مقایسه با سایر چوب ها بسیار بالاتر می باشد. هم چنین به علت مقاومت و تراکم بالای این نوع چوب، تراش دادن آن بسیار دشوارتر می باشد.

بامبو از جمله گیاهانی می باشد که رشد سریعی دارد و به همین دلیل چوب آن گزینه بسیار مناسبی برای جایگزینی آن با سایر انواع چوب می باشد. مرغوب ترین چوب بامبو مربوط به آسیای شرقی می باشد. چوب بامبو از استحکام بسیار زیادی برخوردار است. ولی در عین حال سبک بوده و دارای ظرافت و انعطاف پذیری قابل قبولی می باشد. ظروف چوبی بامبو در برابر رطوبت مقاوم می باشد و هیچ رطوبتی به خود جذب نمی کند. هم چنین در برابر آسیب حشرات مختلف و کپک زدن در امان می باشد.

چوب بامبو به هیچ انواع سمی نمی باشد. و ظروف چوبی دست ساز ساخته شده از آن کاملا پاک و ایمن می باشد. به همین دلیل برای ساخت وسایل آشپزخانه و مصرفی بسیار مورد توجه می باشند.

یکی دیگر از چوب های محبوب در ساخت ظروف چوبی دست ساز درخت سنجد می باشد. این درخت از تنه پیچیده ای برخوردار می باشد و روی آن نوار مانندهایی به رنگ قهوه ای دیده می شود. پوسته بیرونی درخت سنجد سفید رنگ و چوب درونی آن قهوه ای تا قهوه ای متمایل به نارنجی می باشد. چوب سنحد بدون طعم و بو می باشد. فشردگی الیاف چوب سنحد نیز بالا می باشد و در بعضی مواقع به سختی می توان بر روی آن کار پرداخت انجام داد.

چوب عناب نیز به نسبت چوب پر کاربردی در ساخت ظروف چوبی دست ساز می باشد. این چوب نسبتا سخت و با الیاف موازی و یکنواخت می باشد. چوب بیرونی عناب زرد روشن تا قهوه ای روشن و چوب درونی آن قهوه ای تیره است.

بیشتر بخوانید: ظروف چوبی بامبو: معرفی برترین مدل های سال ۱۴۰۰

خراطی روش پر استفاده برای ساخت ظروف چوبی خاص

خراطی به عنوان یک از شاخه های هنری کار با چوب، عموما برای ساخت وسایل و ظروف چوبی خاص دستساز استفاده می شود. این هنر از گذشته های دور در بسیاری از نقاط کشور که دارای چوب زیادی بوده اند رواج داشته است. برای ساخت ظروف چوبی دست ساز عموما از چوب درختانی مانند افرا، راش، سنجد، عناب، گردو، بامبو و .. استفاده می شود.

در فرآیند خراطی ابتدا هنرمند بسته به کاربرد و ابعاد مورد نظر چوب مناسب را انتخاب می کند. چوب انتخاب شده با توجه به ابعاد مورد نظر برش خورده و به مدت یک تا دو روز در آب خیسانده می شود. این کار باعث می شود که تکه چوب مورد نظر نرم تر شده و کار با آن راحت تر شود.

پس از این مرحله قطعه چوب از مرکز به دستگاه خراطی وصل می شود و تراش دادن جداره داخلی ظرف چوبی شروع می شود. اگر ظرف مورد نظر تو خالی باشد پس از شکل دادن جداره خارجی، چوب از دستگاه جدا شده و از سمت دیگر به آن وصل می شود. تا داخل ظرف چوبی نیز خالی شود. این مرحله در ساخت مجسمه چوبی با توجه به تو پر بودن آن نیاز نیست.

پس از تمام شدن مرحله تراشیدن و شکل دهی کامل به وسایل و ظروف چوبی از روغن های طبیعی برای جلا دادن و روکش دادن آن استفاده می شود.

آیا امکان ترمیم ظروف چوبی دست ساز وجود دارد؟

ظروف چوبی دستساز و سایر وسیله های چوبی در منزل، در صورت نگهداری نادرست و یا ضربه  ممکن است پس از مدتی فرسوده شده. و ظاهر زیبایی خود را از دست بدهند. خوشبختانه این آسیب ها تا حدودی قابل ترمیم و بازسازی می باشند. برای این کار می توانید از روش هایی مانند روغن کاری ظروف چوبی، پولیش کردن، رنگ کردن، پتینه و … استفاده کنید.

روغن کاری ظروف چوبی دست ساز

گرد و غباری که در محیط وجود دارد پس از مدتی می تواند ظاهر ظروف و وسایل چوبی را تغییر داده و باعث رنگ و رو رفتگی آن شود. در برخی وسایل چوبی که به صورت مداوم مورد استفاده قرار می گیرند در طی گذر زمان گرد و غبار به منافذ چوب نفوذ کرده و موجب تغییر رنگ دائمی لوازم چوبی می شود.

در چنین مواقعی با کمک رنگ های مخصوص چوب مانند روغن ساج می توان رنگ و جلای تازه به ظروف چوبی دست ساز خود بدهید. برای این کار ابتدا با استفاده از یک دستمال خشک سطوح ظروف چوبی خود را کاملا تمیز کنید. سپس با یک دستمال دیگر که بدون پرز می باشد روغن کاری وسیله خود را شروع کنید. اجازه دهید روغن در عمق ظروف چوبی تان داخل شود و خشک شود. با نفوذ روغن به درون ظرف کم کم متوجه تغییر رنگ آن خواهید شد.

رنگ کردن ظروف چوبی دستساز

برای نو کردن ظروف چوبی دستساز و سایر وسایل چوبی می توانید آن ها را رنگ کنید. در صورتی که وسیله مورد نظر خام و بدون رنگ می باشد کار شما راحت تر است. کافی ست ابتدا سطح ظرف چوبی تان را با سمباده صاف و هموار کنید. و با یک دستمال نم دار گرد چوبی را از سطح پاک کنید. در نهایت نیز می توانید سطح ظرف را با قلم مو یا اسپری به طرح و رنگ دلخواه در آورید.

این کار برای وسایل و ظروف چوبی که از پیش رنگ شده اند سخت تر می باشد. ابتدا باید رنگ قدیمی روی سطح را پاک کنید. و سپس مرحله رنگ آمیزی را شروع کنید.

برای پاک کردن رنگ کهنه بر روی ظروف چوبی ایرانی دستساز می توانید از محلول رنگ پاک که در بازار موجود  می باشد استفاده کنید. این محلول خاصیت اسیدی دارد و کار با آن نیاز به احتیاط و ایمنی لازم دارد.  برای استفاده از محلول رنگ پاک ابتدا باید مقداری از آن را بر روی ظرف یا جسم مورد نظر ریخته و پس از چند دقیقه که رنگ نرم شد با استفاده از یک کاردک به آرامی رنگ را از روی ظروف پاک کنید. در نهایت نیز با یک دستمل سطح ظرف کاملا خشک می شود.

با توجه به خطرات کار با محلول رنگ پاک استفاده از آن توصیه نمی شود. در مقابل پیشنهاد می شود که از سمباده زنی استفاده کنید. سطح ظروف چوبی خود را سمباده بزنید تا رنگ قبلی از روی آن پاک شده و آماده رنگ شدن گردد.

برای رنگ آمیزی ظروف چوبی دست ساز در نظر داشته باشید که پس از یک بار زنگ زدن مجددا یک لایه رنگ محافظ نیز بر روی ظروف بزنید. این کار تثبیت رنگ ظروف را افزایش می دهد. پس از آن ظروف چوبی را به مدت 72 ساعت در فضای باز قرار دهید تا رنگ آن کاملا خشک شود.

پتینه کاری بر روی ظروف چوبی دست ساز

پتینه کاری نیز یکی از روش هایی ست که می توان برای نوسازی ظروف چوبی استفاده کرد. این روش عموما برای وسایل چوبی بزرگ مانند کمد، میز و .. استفاده می شود. اما محدودیتی برای استفاده از آن در ظروف چوبی پذیرایی نیز وجود ندارد. با جست و جو در اینترنت می توانید سبک های مختلف پتینه و دستور العمل اجرای آن را به راحتی یاد بگیرید.

نقش روغن جلا در ظروف چوبی دست ساز

با توجه به اینکه چوب از جمله مواد طبیعی می باشد نسبت به سایر ترکیبات سریع تر تجزیه می شود. به همین دلیل برای افزایش ماندگاری ظروف چوبی دست ساز و افزایش دوام و عمر آن ها از نوعی روغن برای پوشش نهایی چوب استفاده می شود. این روغن از محصولات چوبی در برابر آب و رشد انواع باکتری نیز محافظت می کند.

روغنی که برای پوشش دهی وسایل چوبی استفاده می شود بسته به کاربرد آن وسیله متفاوت است. برای مثال برای پوشش دهی ظروف چوبی دست ساز آشپزخانه یا اکسسوری های مردانه و زنانه به دلیل تماس مستقیم با بدن،  باید از روغن های بدون خطر و غیر سمی استفاده کرد.  در حالی که این حساسیت برای وسیله های دکوری مانند مجسمه کمتر احساس می شود.

روغن برزک مشهورترین روغنی ست که در زمینه کار با چوب و سایر زمینه های هنری مانند نقاشی رنگ و روغن کاربرد دارد. این روغن از فرآوری گیاه کتان به دست می آید و ایمن ترین روغن برای پوشش دی می باشد. اما روغن برزک خیلی در برابر آب مقاوم نیست. و به مرور زمان به روی سطح چوب می آید و باعث بروز لکه های سیاه بر روی آن می شود.

به همین دلیل برای پوشش دهی ظروف چوبی ایرانی دستساز مورد استفاده در آشپزخانه از روغن های گیاهی ترکیب رزین و موم که عموما به روش صنعتی تولید می شوند استفاده می شود. این روغن از کیفیت بالایی برخوردار است و به عنوان یک محافظت کننده عالی برای ظروف چوبی عمل می کند.

این روغن بافت طبیعی چوب را به خوبی حفظ می کند و به آن حس مصنوعی بودن نمی دهد. با توجه به ترکیبات گیاهی آن، استفاده از آن در ظروف چوبی غذا خوری و .. کاملا ایمن می باشد. از دیگر مزیت های این روغن این است که لکه های غذا بر روی آن باقی نمی ماند و به راحتی تمیز می شود.

ظروف چوبی مدرن

امروزه استفاده از ظروف چوبی دست ساز بسیار رواج پیدا کرده است. به همین دلیل تنوع این ظروف افزایش پیدا کرده است. امروزه انواع سینی چوبی، وسایل پذیرایی، تخته سرو، جعبه دمنوش و .. ساخته می شود. که می توان از آن ها برای کاربردهای مختلف بهره برد.

ترکیب ظروف سرامیکی و چوب یکی از سبک های مدرن ظروف چوبی می باشد. و به خوبی با چیدمان مدرن و معاصر سازگاری دارد. این محصولات عمدتا طراحی ساده ای دارند. و چوب مورد استفاده برای ساخت این ظروف نیز از چوب بامبو می باشد.

در کنار ظروف ترکیبی چوب و سرامیکی، ظروف دستساز جدیدی نیز از چوب ساخته می شوند که برای دکوراسیون مدرن بسیار عالی هستند. در بعضی از سبک ها، از سبک دفرمه چوب بهره گرفته و ظروف چوبی با حفظ این ساختار منظم و دفرمه صورت می گیرد.

در نوعی دیگر از ظروف چوبی دست ساز از ترکیب رزین نیز استفاده می شود و ظروف چوبی خاص و منحصر به فردی تولید می شود. قسمت رزینی می تواند پوشاننده عیب و فرو رفتگی های بدنه چوبی باشد. یا اینکه در قسمت از ظروف مانند تخته سرو یا سینی از رزین استفاده شود.

هم چنین در بسیاری از ظروف چوبی مدرن و جدید خوردگی ها و تو رفتگی های داخلی جزیی از طراحی در نظر گرفته می شود. برای مثال کاسه چوبی را در نظر بگیرید که روی بدنه آن سوراخ های طبیعی وجود دارد. این تو رفتگی، سوراخ، ترک ها و … بیش از اینکه عیب به شمار بیایند به نوعی نشان از زندگی و گذشته چوب مورد استفاده دارند. این نوع ظرف ها امروزه بسیار مورد توجه هستند و به ویژه سازگاری خوبی با سبک روستیک دارند.

نکاتی در مورد انواع ظروف چوبی دست ساز

مهم ترین نکته که در مورد ظروف چوبی باید در نظر داشته باشید این است که این ظروف برای نگهداری و سرو غذاهای گرم مناسب نمی باشد. در بسیاری از کشورها از کاسه های چوبی به عنوان کاسه سالاد یاد می باشد. که به این نکته اشاره دارد که ظروف چوبی برای سرو غذاهای گرم و داغ مناسب نمی باشد. در واقع بهتر است از ظروف چوبی برای سرو غذا و نوشیدنی های سرد استفاده کرد. استفاده از این ظروف برای نگهداری وسایل خشک مانند آجیل، انواع کوکی و شیرینی و … بسیار مناسب می باشد.

ظروف چوبی دست ساز حتما باید دارای پوشش دهی مناسب باشند. زیرا چوب در حالت خام به دلیل باز بودن آوندها و هم چنین وجود خلل و فرج زیاد، جذب کننده مایعات و ذرات ریز می باشد. این ذرات در طولانی مدت در درون این درزها نگهداری می شود. و با گذشت زمان باعث می شود در میان سوراخ های آوند چوبی این ذرات فاسد شده و باعث ایجاد کپک و باکتری شود.

در نظر داشته باشید که پوششی که برای ظروف چوبی استفاده می شود حتما باید بر پایه روغن های طبیعی و گیاهی باشد. استفاده از رنگ ها و ترکیبات شیمیایی مانند سیلر، کیلر، نیم پلی استر، پلی ارتان و … برای پوشش دهی ظروف چوبی به هیچ عنوان توصیه نمی شود.  در بسیاری از مواقع ظروف چوبی ارزان نشان دهنده کیفیت پایین پوشش دهی، چوب نامناسب و .. می باشد.

نکات لازم برای نگهداری و استفاده از ظروف چوبی دست ساز

همان طور که گفته شد ظروف چوبی دست ساز از محبوبیت بالایی برخوردار هستند. شما می توانید انواع مختلفی از این ظروف را تهیه کرده و به طور روزمره از آن استفاده کنید. اما برای افزایش سلامتی و هم چنین دوام ظروف چوبی خود بهتر است نکات زیر را رعایت کنید:

به هیچ عنوان غذای خود را داخل ظروف چوبی درون مایکرویو گرم نکنید.

برای شستن ظروف چوبی به هیچ عنوان از ماشین ظرف شویی استفاده نکنید. ترکیبات شیمیایی شوینده های مخصوص ماشین ظرف شویی و حرارت بالای آن باعث آسیب رسی به ظروف می گردد.

از ایجاد تنش های دمایی شدید بر روی ظروف چوبی مانند سرد شدن و گرم شدن بیش از حد جلوگیری کنید.

ظروف چوبی را طولانی مدت در آب غوطه ور نکتید. . اجازه ندهید که ظرف تان آب را جذب کند. زیرا باعث ایجاد ترک و اعوجاج در ساختار ظرف خواهد شد. علاوه بر این سعی کنید ترکیباتی که دارای آب می باشد را به طور طولانی مدت در این ظروف نگهداری نکنید.

پیشنهاد می شود از بشقاب های چوبی برای غذای سرد و زیر 40 درجه سانتی گراد استفاده کنید. در صورت سرو غذاهای نیمه گرم اجازه ندهید بیش از 20 دقیقه غذا داخل آن نگهداری شود. برای سرو برنج و خورشت توصیه نمی شود از ظروف چوبی دست ساز استفاده کنید. در صورتی که برای سرو پیتزا و غذاهای فست فودی می خواهید از ظروف چوبی استفاده کنید بهتر است از مقواهای مخصوص در زیر غذا استفاده کنید.

برای شستن ظروف چوبی می توانید از فرچه پلاستیکی و مایع ظرف شویی استفاده کنید. پس از شستن آن با مایع و آب ولرم، آن را با دستمال مناسب خشک کنید. . اجازه دهید در هوای آزاد محیط کاملا خشک شده و تمامی رطوبت آن خارج شود.

برای از بین بردن باکتری های احتمالی در ظروف چوبی دست ساز می توانید از ترکیب 1 به 5 سرکه سفید با آب استفاده کنید. ظرف را با این محلول آغشته کرده و اجازه دهید به مدت 10 دقیقه روی آن باقی بماند. پس از آن با حوله ظرف را خشک کرده و اجازه دهید ظروف چوبی تان به طور کامل خشک شود.

اگر پس از استفاده طولانی ظروف چوبی تان ظاهر زیبای اولیه خود را از دست داد می توانید از روش های ترمیمی گفته شده استفاده کنید. بهترین کار این است که ظرف خود را با سنباده 400 یا 600 صیقل دهید تا به چوب خام برسید. گرد و خاک روی ظرف را تمیز کرده و آن را با آب گرم بشویید. چند روز اجازه دهید ظرف تان کامل خشک شود. و پس از آن یک لایه روغن گیاهی مخصوص بر روی ظرف خود بزنید.

نگهداری و شست و شوی صحیح ظروف چوبی دست ساز باعث می شود هیچ خطری در هنگام استفاده کردن برای شما پیش نیاد. تحقیقات نشان می دهد که چوب در بسیاری از مواقع حتی می تواند بی خطرتر از پلاستیک نیز باشد.